Standardy Ochrony Małoletnich
Katolickiego Ośrodka Adopcyjnego
w Warszawie
Preambuła
Naczelnymi zasadami przestrzeganymi przez wszystkich członków personelu Katolickiego Ośrodka Adopcyjnego w Warszawie (dalej „KOA”) jest troska o bezpieczeństwo wszystkich małoletnich, ochrona ich praw oraz działanie dla ich dobra. Personel traktuje małoletniego z szacunkiem, życzliwością, uwzględniając jego uzasadnione potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez kogokolwiek wobec małoletniego przemocy w jakiejkolwiek formie. Członek personelu KOA dbając o bezpieczeństwo małoletnich, działa w ramach obowiązujących przepisów oraz wewnętrznych regulacji KOA.
§ 1.
1. W stosunku do każdego członka personelu KOA, przed dopuszczeniem go do realizacji swoich obowiązków, dokonywana jest weryfikacja wynikająca z obowiązujących przepisów prawnych, w tym z art. 21 ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i sprawdzenia takiej osoby w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym (dalej „Rejestr”). Osoba figurująca w Rejestrze nie może zostać pracownikiem ani współpracownikiem KOA. Za realizację tego obowiązku odpowiada Dyrektor KOA, który może upoważnić do tego innego pracownika.
2. W przypadku powzięcia informacji o wszczęciu wobec pracownika lub współpracownika postępowania karnego o przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub przestępstwo z użyciem przemocy popełnione przeciwko małoletnim należy niezwłocznie odsunąć go od wszelkich form kontaktu z małoletnimi.
§ 2.
1. Pracownikiem KOA jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Współpracownikiem KOA jest osoba zatrudniono na podstawie umowy cywilnoprawnej lub współpracująca z KOA w oparciu o inną podstawę prawną.
2. Małoletnim jest każda osoba, która nie ukończyła 18 lat i nie zawarła związku małżeńskiego.
3. Opiekunem małoletniego jest osoba uprawniona do reprezentacji małoletniego, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny (w tym rodzic zastępczy), a także inna osoba wskazana przez sąd do pełnienia bieżącej opieki nad małoletnim (np. kandydat na rodzica adopcyjnego w okresie osobistej styczności z małoletnim).
4. Przez zagrożenie bezpieczeństwa małoletniego lub krzywdzenie małoletniego należy rozumieć popełnienie przestępstwa lub czynu karalnego na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika lub współpracownika KOA, rodzica lub opiekuna prawnego, bądź osobę trzecią, stosowanie przemocy (zarówno fizycznej jak i psychicznej) wobec małoletniego bądź zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
§ 3.
1. Pracownicy i współpracownicy KOA mogą mieć kontakt (bezpośredni, ale też w niektórych przypadkach w formie online) z małoletnimi w przypadku:
a. Diagnoz psychologiczno-pedagogicznych małoletnich na potrzeby procedury przysposobienia;
b. Diagnozy rodziny podczas wywiadów adopcyjnych;
c. Wizyt kontrolnych w okresie preadopcji;
d. Monitoringu postadopcyjnego w przypadku adopcji dzieci z przemieszczeniem poza granice RP;
e. Konsultacji psychologiczno-pedagogicznych;
f. Warsztatów i spotkań (w tym integracyjnych i jubileuszowych) organizowanych przez KOA lub inne podmioty;
2. Pracownicy i współpracownicy KOA posiadają stosowną wiedzę i doświadczenie do przestrzegania niniejszych zasad i w ramach swoich obowiązków zwracają uwagę na wszelkie czynniki ryzyka związane z krzywdzeniem małoletnich.
3. W przypadku zidentyfikowania takich czynników poza ośrodkiem adopcyjnym pracownicy i współpracownicy KOA, którzy pozostają z małoletnim i/lub jego opiekunami w bezpośrednim kontakcie podejmują rozmowę z opiekunami, przekazując informacje dotyczące ewentualnego wsparcia, motywując ich jednocześnie do szukania pomocy. W przypadku zidentyfikowania takich czynników ryzyka w ramach KOA, pracownicy i współpracownicy niezwłocznie przekazują tę informację Dyrektorowi KOA.
4. Pracownicy i współpracownicy monitorują sytuację i dobrostan małoletnich, z którymi mają kontakty w ramach wykonywanych obowiązków.
5. W komunikacji z małoletnim pracownik lub współpracownik zachowuje spokój, cierpliwość i szacunek. Okazuje zrozumienie dla trudności i problemów małoletniego.
6. Pracownik lub współpracownik nie zawstydza, nie upokarza, nie lekceważy i nie obraża małoletniego ani nie narusza jego nietykalności osobistej.
7. Pracownik lub współpracownik przy każdej rozmowie o charakterze indywidualnym, na życzenie małoletniego zapewnia obecność innej osoby dorosłej.
8. Kontakt pracownika lub współpracownika z małoletnim powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie obowiązków służbowych pracownika lub współpracownika, a opiekunowi małoletniego muszą wyrazić zgodę na taki kontakt.
§ 4.
1. Zagrożenie bezpieczeństwa małoletniego może przybierać różne formy. Na potrzeby Standardów przyjmuje się następującą kwalifikację zagrożenia bezpieczeństwa małoletnich:
a. Popełniono lub istnieje podejrzenia, że popełniono przestępstwo na szkodę małoletniego;
b. Doszło do innej formy krzywdzenia małoletniego, niebędącej przestępstwem;
c. Doszło do zaniedbania potrzeb życiowych małoletniego.
2. Na potrzeby Standardów opracowano schematy interwencji w przypadku podejrzenia działania na szkodę małoletniego przez:
a. Pracownika lub współpracownika KOA;
b. Osoby trzecie;
c. Rodziców lub opiekunów prawnych małoletniego.
§ 5.
1. W przypadku powzięcia przez pracownika lub współpracownika KOA podejrzenia, że małoletni jest krzywdzony, ma on obowiązek sporządzenia szczegółowej notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji Dyrektorowi KOA. Notatka powinna być sporządzona w formie pisemnej lub przesłana za pośrednictwem wiadomości mailowej.
2. Interwencja prowadzona jest przez Dyrektora KOA, który może wyznaczyć osoby dedykowane do tego zadania. W przypadkach bardziej skomplikowanych Dyrektor KOA może podjąć decyzję o wyznaczeniu Zespołu Interwencyjnego w określonym składzie zależnie od stopnia skomplikowania danej sprawy i ewentualnych potrzeb.
3. Jeżeli zgłoszono przypadek krzywdzenia dzieci przez osobę wyznaczoną do prowadzenia interwencji wówczas interwencja prowadzona jest przez Dyrektora KOA lub inną wyznaczoną przez niego osobę. Jeżeli zgłoszenie dotyczy Dyrektora, działania opisane w Standardach realizuje osoba, która dostrzegła krzywdzenie lub do której zgłoszono taki fakt lub jego podejrzenie.
4. W interwencji, w miarę możliwości, bierze udział psycholog lub pedagog.
5. W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że życie małoletniego jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu, należy niezwłocznie poinformować odpowiednie służby. Poinformowania służb dokonuje pracownik lub współpracownik, który pierwszy powziął informację o zagrożeniu i odnotowuję ten fakt w Karcie Interwencji.
§ 6.
1. Z przebiegu każdej interwencji sporządza się Kartę Interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 1 do niniejszych Standardów. Karty przechowuje się w Segregatorze Interwencji.
2. Wszyscy pracownicy i współpracownicy KOA, którzy w związku z wykonywaniem swoich obowiązków służbowych powzięli informację o krzywdzeniu małoletniego lub informacje z tym związane, są zobowiązani do zachowania tych informacji w tajemnicy, z zastrzeżeniem postanowień niniejszych Standardów.
§ 7.
1. W przypadku, gdy zgłoszono krzywdzenie małoletniego przez pracownika lub współpracownika KOA osoba taka zostaje niezwłocznie odsunięta od wszelkich form kontaktu z małoletnimi do czasu wyjaśnienia sprawy,
2. Dyrektor KOA przeprowadza rozmowę z małoletnim i innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej małoletniego, w szczególności z jego opiekunami. Dyrektor KOA ustala (o ile to możliwe) przebieg zdarzenia oraz wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne małoletniego. Ustalenia są spisywane na Karcie Interwencji.
3. Dyrektor KOA organizuje spotkania z opiekunami małoletniego, którym przekazuje komplet informacji o zdarzeniu oraz o potrzebie lub możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia.
4. W przypadku, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, Dyrektor KOA kieruje zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa do właściwej jednostki prokuratury lub policji.
§ 8.
1. W przypadku, gdy zgłoszono krzywdzenie małoletniego przez osobę trzecią, Dyrektor KOA przeprowadza rozmowę z małoletni i innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej małoletniego, w szczególności jego opiekunami. Dyrektor KOA ustala (o ile to możliwe) przebieg zdarzenia oraz wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne małoletniego. Ustalenia są spisywane na Karcie Interwencji.
2. Dyrektor KOA organizuje spotkania z opiekunami małoletniego, którym przekazuje komplet informacji o zdarzeniu oraz o potrzebie lub możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia.
3. W przypadku, gdy wobec małoletniego popełniono przestępstwo lub istnieje uzasadnione podejrzenie jego popełnienia, Dyrektor KOA kieruje zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa do właściwej jednostki prokuratury lub policji.
4. W przypadku, gdy z rozmowy z opiekunami wynika, że nie są oni zainteresowani pomocą dziecku, ignorują zdarzenie lub w inny sposób nie wspierają małoletniego, które doświadczyło krzywdzenia, Dyrektor KOA sporządza wniosek o wgląd w sytuację rodziny/opiekunów prawnych małoletniego, który kieruje do właściwego sądu rodzinnego.
§ 9.
1. W przypadku, gdy zgłoszono krzywdzenie małoletniego przez rodziców lub opiekunów prawnych dziecka, Dyrektor KOA przeprowadza rozmowę z małoletnim i innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej małoletniego. Dyrektor KOA ustala (o ile to możliwe) przebieg zdarzenia oraz wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne małoletniego. Ustalenia są spisywane na Karcie Interwencji.
2. W przypadku, gdy istnieje uzasadnienie podejrzenie popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, Dyrektor KOA kieruje zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa do właściwej jednostki prokuratury lub policji.
3. Dyrektor KOA zawiadamia instytucję, która nadzoruje opiekunów prawnych małoletniego – sąd rodzinny i organizatora pieczy zastępczej.
4. W przypadku, gdy z przeprowadzonych ustaleń wynika, że rodzic lub opiekun małoletniego zaniedbuje jego potrzeby, stosuje wobec małoletniego przemoc, należy powiadomić właściwy ośrodek pomocy społecznej, a w przypadku przemocy wobec dziecka i zaniedbywania jego potrzeb, należy dodatkowo powiadomić o potencjalnej konieczności wszczęcia procedury Niebieskiej Karty.
§ 10.
1. KOA zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych małoletnich zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
2. KOA uznaje prawo małoletniego do prywatności i ochrony jego dóbr osobistych oraz zapewnia ochronę wizerunku małoletniego.
3. Pracownik lub współpracownik KOA nie udostępnia przedstawicielom mediów ani innym osobom trzecim informacji o małoletnim ani jego opiekunie, chyba, że obowiązek taki wynika z przepisów obowiązującego prawa.
4. Pracownik lub współpracownik KOA nie pozwala na utrwalanie wizerunku małoletniego (w tym głosu) bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego.
5. Pracownik lub współpracownik KOA nie kontaktuje przedstawicieli mediów ani innych podmiotów trzecich z małoletnimi.
6. Pracownik lub współpracownik KOA nie wypowiada się publicznie, w tym w kontakcie z przedstawicielami mediów, o sprawie małoletniego lub jego opiekuna.
7. Niedopuszczalne jest udostępnianie osobom trzecim danych kontaktowych do opiekuna małoletniego bez uprzedniej zgody tego opiekuna.
8. Upublicznianie wizerunku małoletniego (w tym głosu) przez pracownika lub współpracownika KOA wymaga uzyskania uprzedniej pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego małoletniego. Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, impreza lub wydarzenie, zgoda nie jest wymagana.
9. Wszelkie zgody rodziców lub opiekunów powinny zawierać informację o zakresie wykorzystywania wizerunku i miejscu jego wykorzystywania.
10. Małoletni nie mają dostępu do infrastruktury sieciowej/internetowej KOA.
11. Za aktywność małoletnich w sieci Internet, realizowaną za pośrednictwem prywatnych urządzeń i sieci odpowiadają ich opiekunowie.
12. Małoletni przynoszą do KOA telefony komórkowe oraz inny sprzęt elektroniczny za zgodą i na odpowiedzialność swoich opiekunów.
13. Małoletni w trakcie spotkań w KOA mogą korzystać z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci internetowej wyłącznie za zgodą swoich opiekunów i wyłącznie w celach związanych z ustawowymi zadaniami KOA.
14. Wszelkie treści i zasoby internetowe naruszające obowiązujące prawo zgłaszane są Dyrektorowi. W przypadku zgłoszenia o dostępie małoletnich do treści nieodpowiednich, Dyrektor ustala okoliczności zdarzenia, podejmując próbę ustalenia sprawcy i świadków incydentu, a także zabezpiecza dowody, konfiguruje zabezpieczenia sieci szkoły (z pomocą specjalisty ds. IT), by zablokować dostęp do niewłaściwych treści. Z poczynionych ustaleń sporządza Kartę interwencji.
15. Jeśli treści niebezpieczne dotyczą osób niezwiązanych z KOA, Dyrektor zgłasza zdarzenie odpowiednim służbom (sądowi rodzinnemu lub Policji), przekazując zabezpieczone materiały.
16. Powiadomieni zostają opiekunowie małoletniego, których informuje się o poczynionych ustaleniach i dalszych działaniach KOA.
§ 11.
1. Dyrektor KOA jest odpowiedzialny za niniejsze Standardy. Dyrektor KOA może wyznaczyć w formie zarządzenia osobę odpowiedzialną za Standardy.
2. Osoba, o której mowa w ust. 1 powyżej jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji Standardów, za reagowanie na wszelkie sygnały naruszenia Standardów oraz za dokonywanie stosownych zmian w Standardach.
3. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, przeprowadza wśród pracowników i współpracowników KOA, przynajmniej raz na 2 lata kalendarzowe, ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów. Wzór ankiety stanowi Załącznik nr 2 do Standardów.
4. W ankiecie pracownicy i współpracownicy KOA mogą proponować zmiany Standardów oraz wskazywać naruszenia Standardów.
5. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, dokonuje opracowania wypełnionych ankiet i sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazuje Dyrektorowi KOA.
6. Dyrektor KOA wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza je pracownikom i współpracownikom KOA.
§ 12.
1. Standardy Ochrony Małoletnich wchodzą w życie z dniem 15 sierpnia 2024 r.
2. Ogłoszenie następuje w formie zarządzenia Dyrektora KOA. Standardy są następnie umieszczone na stronie internetowej KOA oraz udostępniane do wglądu w siedzibie ośrodka adopcyjnego.
_____________________
Imię i nazwisko: Zofia Dłutek
Data: 14 sierpnia 2024 r.
Funkcja: Dyrektor KOA
